Tussendoortje #3
In het derde tussendoortje kunnen jullie proeven van de passie, ervaringen en ideeën van collega balletdocente Anneleen Vermeulen.
Kan je kort vertellen wie je bent en wat jouw dansachtergrond is?
Ik ben Anneleen Vermeulen, 28 jaar en net mama geworden van een dochtertje. Ik ben op mijn 7de begonnen met klassiek ballet nadat ik een les zag van een vriendinnetje en helemaal verkocht was. Het vriendinnetje stopte, maar ik ben blijven dansen. Geboren en getogen in België heb ik daar altijd klassiek ballet gevolgd in een stedelijke academie van het deeltijds kunstonderwijs. Een systeem dat ze in Nederland niet hebben en niet makkelijk uit te leggen is. Het komt er op neer dat je een gestructureerd systeem hebt, waarbij leerplannen gevolgd worden en er ook elk jaar een examen wordt afgelegd. Toch is het geen echte vooropleiding of een kunsthumaniora, aangezien het gaat om 1 of 2 lessen in de week (wie wil kan meer volgen) en echt na schooltijd als hobby. In het 6e middelbaar ben je dan afgestudeerd en krijg je ook een diploma. Op mijn 18de ben ik ook hedendaags gaan volgen en ondertussen volgde ik ook af en toe workshops in andere stijlen, maar klassiek ballet blijft mijn grootste passie.
Heb je dansdocentenopleiding gevolgd? Zo ja, waar en wat zijn jouw specialisaties?
Ik heb de opleiding docent dans in Tilburg gevolgd aan de FHK. Specialisatie klassiek ballet.
Wat zijn jouw drijfveren om klassieke balletlessen te geven?
Ik hou van de structuur, techniek, elegantie en discipline. Het blijft zelf mijn favoriete dansstijl om te dansen, vol kracht en elegantie. Ik ben er ook van overtuigd dat je wat jezelf graag doet het beste kan overbrengen, vandaar ook klassiek ballet. Ik hou er van om leerlingen te zien groeien, als er puzzelstukjes op hun plaats vallen, als je ze ziet begrijpen, als hun lichaam eindelijk die beweging wil uitvoeren waar ze al zo lang aan werken. Klassiek ballet helpt ook ontzettend met het snel leren en oppikken van bewegingsfrases in andere stijlen. Doordat klassiek ballet zo’n duidelijke structuur heeft worden leerlingen intelligent in het dansen en dat kunnen ze makkelijk meenemen naar andere stijlen.
Ik vind het ook geweldig om die hele traditie van het ballet door te geven, leerlingen echt kennis mee te geven van de geschiedenis van wat ze doen.
Wat zijn jouw persoonlijke doelstellingen als docent?
Eerst en vooral dansplezier en een goede samenhang krijgen in de groep. Verder vind ik een correcte houding heel belangrijk en ook de kennis van de terminologie. Snel oppikken en onthouden staat ook op mijn lijstje. Ook dat ze durven dansen, dat ze zichzelf kunnen zijn en er durven staan.
Maar vooral de passie voor het dansen en in het bijzonder klassiek ballet kunnen doorgeven. Ik hoop steeds opnieuw dat ik mijn leerlingen kan besmetten met het dansvirus, dat ze gaan genieten van wat ze doen omdat ze het zelf geweldig vinden, dat ze niet enkel komen omdat hun vriendinnetje komt, maar omdat ze zelf echt willen dansen.
Wat wil je dit lesseizoen bereiken met jouw leerlingen?
Dat is voor elke groep weer anders. Maar mijn eerste taak is altijd de groep tot een geheel smeden. Het fijne is ook dat ik vast in dienst ben (op zo’n academie in België met gestructureerd systeem), dus naast de leerplannen die ik dien te volgen kan ik echt meegroeien met mijn leerlingen. Ook in het maken van mijn lessen voor het nieuwe jaar kijk ik terug naar het vorige jaar, wat wil ik nog herhalen, wat wil ik nieuw aanbieden… Sowieso staan elk jaar muzikaliteit en expressie op mijn lijstje. Aan die klassieke techniek werk ik elke les en dan deel ik mijn jaar op in blokken waar ik bv. muzikaliteit extra uitlicht.
Welke dansvakken/disciplines heeft een klassieke ballet leerling volgens jou nog meer nodig om een betere danser te worden?
Moderne of hedendaagse dans om los te laten. 1 van de grootste dingen die ik tegenkom is dat ze echt balletgericht zijn en heel technisch kunnen werken, maar moeite blijven hebben om los te laten en te ademen. Dus modern of hedendaags kan daar weer bij helpen. Ook drama/expressie zou echt een meerwaarde kunnen zijn. Heel erg kort door de bocht, klassieke leerlingen zijn vaak wat introverter, perfectionistisch, maken niet graag fouten, werken ontzettend hard. In een vak als drama kunnen ze leren om ook letterlijk los te laten aan die dingen, uit zichzelf te treden, zichzelf wat minder serieus te nemen en zo ook een danser te worden die meer naar buiten durft te dansen.
Waar denk je aan bij de titel ‘Balletrecepten – De ingrediënten van de klassieke ballettechniek’?
Tips om met verschillende doelgroepen aan specifieke ballettechnieken te werken. Bv; uitdraaien, hoe pak je dat aan bij kleuters, tieners…
Hoe zouden de klassieke balletdocenten de betrokkenheid van hun leerlingen in de les en/of het klassieke ballet in het algemeen kunnen vergroten?
Vorig jaar heb ik voor mijn leerlingen van groep 5 tem groep 8 een balletagenda gemaakt. Een boekje met daarin wat belangrijk is in de balletles, hoe de structuur is van een les, wat ze kunnen verwachten, wat ik van hen verwacht. (bv. Wat bij afwezigheden, uniform, haardracht, volgorde in de les…) Verder stond daar ook in wat ze dat jaar zouden leren, met foto’s en in het kort de belangrijke dingen om aan te denken. (bv. Plié: rug recht houden, knieën over de tenen…), een blokje met herhaling (wat ze de voorbije jaren geleerd hebben), een blokje geschiedenis (bv. Over de zonnekoning), een blokje met oefeningen voor lenigheid, een blokje muziek (bv. De wals en zijn 3kwart maat of legato vs staccato) en een balletverhaal van 1 van de grote romantische balletten (bv. Zwanenmeer) Ik merkte dat het enorm goed werkte, dat ze een grotere intrinsieke motivatie kregen omdat het duidelijker was wat ballet inhoudt, wat de verwachtingen waren, wat ze zouden leren dit jaar, waar ze naar toe werkten… Heel leuk vonden ze ook het werken met het verhaal. Dat is iets dat ik sowieso elk jaar al deed, maar omdat het in hun agenda stond, vonden ze het dubbel zo leuk. Het werkt ook goed in communicatie naar ouders. Ouders weten nu ook beter wat de lessen inhouden, wat de leerlingen leren. Als een leerling nu thuis komt en zegt, ‘we hebben een relevé geleerd!’ dan kunnen ze in de agenda kijken en zien ze ook zelf wat dat precies is. (en is het geen chinees meer)
Ik merk wel dat de grootste uitval na het 1e middelbaar is, geen tijd meer, studies gaan voor… Dat blijft lastig om leerlingen daarin gemotiveerd te houden. Of eerder, het is niet zozeer de leerling die perse wil stoppen, maar het komt in 90 procent van de gevallen van de ouders uit. Dus de ouders meekrijgen is voor mij een belangrijk (maar geen makkelijk) punt.
Indien je ook bijscholingen volgt, welke bijscholing(en) zou je willen aanbevelen aan je collega’s en waarom?
Ik volg nog veel te weinig bijscholingen naar mijn zin. Ik zou graag bijscholingen specifiek gericht op klassiek ballet volgen, met aandacht voor methodiek en didactiek.
De meeste bijscholingen tegenwoordig gaan over creatie, choreografie of zijn urban getint… Ook heel leerrijk, maar na enkele van zo’n bijscholingen te volgen, snak ik naar wat meer klassiek getinte extra’s. Ook een bijscholing rond pointewerk zou ik heel fijn vinden!
Naar welke balletgezelschap en/of welke dansers kijk je graag? En waarom?
Sowieso de Russische balletgezelschappen, perfectie tot in de kleinste teen. Maar ik kijk het allerliefst (geen gezelschap of danser) naar stukken van Jiri Kylian. Fantastisch vind ik die, zo’n mengeling van klassiek en modern, maar precies op de manier die ik zo adembenemend vind. Dus dan Nederlands danstheater als die ze uitvoeren 🙂
Ik heb ook ooit een voorstelling gezien van Onegin, door het ballet van Vlaanderen, maar door de 2e cast. Ik weet de naam helaas niet meer van de danseres die de hoofdrol mocht dansen, maar het was ‘maar’ een 2e soliste. Maar zo ontzettend geweldig, wat een inleving, wat een expressie. Als ik aan Onegin denk, dan zie ik haar nog steeds (ook al zag ik het stuk daarna nog een paar keer)
Wil je zelf graag nog iets toevoegen? Zo ja, vertel!
Dat ik het systeem in België eigenlijk fantastisch vind als het gaat over klassiek ballet, die structuur die automatisch tot een goede basis leidt. Leerlingen leren werken en zweten en hebben ook plezier in wat ze doen. Iets wat toch niet zo evident is.